Chód i bieg – z czym to się je?

Coraz większą wagę przykładamy do naszego zdrowia. Uprawiamy różne sporty, by dbać o kondycję naszego ciała. Takie dyscypliny jak kolarstwo, kajakarstwo czy jeździectwo wymagają specjalistycznego sprzętu i dobrego treningu, dlatego też większość z nas swoją przygodę ze sportem zaczyna od czegoś bardziej oczywistego – biegania lub chodzenia.
I tu pojawia się dylemat: którą z tych dwóch dyscyplin wybrać? W dzisiejszym artykule postaramy się rozwiać co do tego wszelkie wątpliwości!

Na początek warto zdać sobie sprawę, czym w ogóle różnią się te dwa rodzaje ruchu. Jak podają naukowcy zajmujący się badaniem motoryki ludzkiego ciała, chód różni się od biegu nie tylko prędkością przemieszczania się. Można nawet powiedzieć, że jest to jeden z mniej ważnych czynników!

Najważniejszą różnicą między chodzeniem a bieganiem jest w istocie to, w jaki sposób stawiane są kroki. Podczas chodu zawsze przynajmniej jedna stopa dotyka ziemi – najpierw następuje oparcie jednej nogi o grunt, a dopiero potem jest odrywana od niego druga. W czasie chodu dochodzi też do momentu, w którym obie stopy położone są jednocześnie na gruncie. Gdy biegamy, nie jest to możliwe.
Bieg jest w istocie serią krótkich, szybkich skoków. Podczas tego rodzaju ruchu w kluczowej  fazie przemieszczania się obie nogi są oderwane od podłoża. Oznacza to, że zanim jeszcze zostanie położona na ziemi stopa, druga jest już od niej odrywana!

Ciekawostką zatem jest, że niektóre rodzaje biegu mogą być wolniejsze od szybkiego chodu! Warto o tym pamiętać, gdy chcemy się gdzieś szybko przemieścić. Oczywiście, dotyczy to tylko niektórych typów biegu, który posiada jednak większy ogólny potencjał do rozwijania wysokich prędkości.

Czyli w jakim tempie człowiek jest się w stanie poruszać? Przeciętna osoba może chodzić z prędkością około 5 lub 6 km/h, oznacza to, że idąc bez przerwy w ciągu jednej doby, można by przejść dystans z Gdańska do Kaliningradu! Oczywiście profesjonalni sportowcy, trenujący chód kilka razy w tygodniu są w stanie iść z szybkością nawet 10 km/h! Jest to większa prędkość niż ta, którą podczas truchtu (rodzaju biegu) może osiągnąć zwykły człowiek, gdyż wynosi ona od 7 do 8 km/h. Zawodowi sportowcy mogą jednak biegać aż 20 km/h, natomiast cieszący się sławą najszybszego człowieka na świecie Usain Bolt, podczas zawodów pokonuje dystans 100 metrów, rozpędzając się w szczytowym momencie do 44 km/h!

Jak zatem sami widzicie, dobrze wytrenowane mięśnie mogą rozpędzić ludzki organizm do niesamowitych prędkości. Oczywiście, jest to możliwe jedynie po kompleksowym treningu, w którym ważne jest nie tylko rozwijanie niebotycznych szybkości, ale także ćwiczone są odpowiednie ku temu techniki oraz wytrzymałość sportowca.

No dobrze, ale w takim razie dla kogo jest chodzenie, a dla kogo bieganie? Sprawa ta wbrew pozorom nie jest taka prosta, a to właśnie przez to, czego dowiedzieliśmy się na początku. Okazuje się bowiem, że pomiędzy różnymi rodzajami, czy to w ramach chodu, czy biegu, istnieją spore różnice. Może się bowiem okazać, że większym wysiłkiem będzie (a co za tym idzie: będzie wymagać większego przygotowania) poruszanie się chodem sportowym, a więc szybszym niż standardowa prędkość 5-6 km/h, niż biegiem. Zaczynając zatem swoją przygodę ze zdrowym trybem życia, należy rozważyć na spokojnie to, w jakim jesteśmy stanie fizycznym oraz czy podołamy tak intensywnym treningom.

Warto przy tym pamiętać, że istnieją organizacje, które zajmują się tworzeniem wydarzeń skierowanych do biegaczy i chodziarzy. Często planują one konkurencje w ten sposób, by poza profesjonalistami mogły brać w nich udział także osoby początkujące. Nasza Fundacja AntyRak, organizując biegi charytatywne, także myśli o osobach, które chcą pomóc, mimo że nie są zawodowcami. Trasy przygotowywane są przez nas w ten sposób, by z jednej strony satysfakcjonowały profesjonalistów, z drugiej zaś, by początkujący również mogli się w nich odnaleźć. Jeśli chcesz sprawdzić, czy aktualnie jest organizowane jakieś sportowe wydarzenie przez fundację, wejdź koniecznie na naszą stronę poświęconą sportowi (www.sport-antyrak.pl). Będą się tam pojawiać najnowsze informacje na temat tworzonych przez nas imprez. Warto wziąć w nich udział tym bardziej, ponieważ kilometry pokonane z AntyRakiem przyczyniają się do pomocy podopiecznym fundacji!

Osoby, które zaczynają dopiero swoją przygodę z aktywnością fizyczną, powinny szczególnie zainteresować się trasami przeznaczonymi do chodu. Pokonanie 2,5 kilometrowej trasy spokojnym, spacerowym krokiem powinno być możliwe dla każdego. Przede wszystkim tą aktywnością powinni zainteresować się rodzice, chcący wziąć udział w wydarzeniu wraz ze swoimi pociechami. Jest to idealna opcja dla tych osób, które nie chcą sprawdzać swojej prędkości czy wytrzymałości, a zamiast tego liczą na przyjemne spędzenie czasu ze swymi bliskimi, przy jednoczesnym robieniu czegoś dla własnego zdrowia.

Oczywiście, istnieją także trasy bardziej wymagające, pozwalające na sprawdzenie samego siebie i swoich możliwości. Na dystansach takich jak np. 5 czy 10 kilometrów, podczas wydarzeń organizowanych przez Fundację AntyRak, jest już mierzony czas. Osoby biorące udział w tego typu chodach i biegach mają już możliwość porównania swoich rezultatów z tymi, uzyskanymi przez innych uczestników. Jest to zatem okazja do wzięcia udziału w swego rodzaju zmaganiach i poczuciu ducha sportowej rywalizacji!

Trzeba też powiedzieć o tym, jakie korzyści dla zdrowia niosą za sobą bieg oraz chód. Najlepiej pokazuje to liczba kilokalorii, które są podczas nich spalane. Osoba warząca 70 kilogramów chodząca w spokojnym tempie (5 km/h) spala w godzinę ok. 225 kcal. Jednakże idąc szybciej (8 km/h) ta sama osoba spali już ponad 400 kcal. Różnica jest zatem widoczna! Pamiętajmy jednak, by przygodę z chodzeniem zaczynać od spokojnego tempa, które będzie można stopniowo zwiększać, wraz z nabywaną wytrzymałością i nauką odpowiedniej techniki. Truchtając z tą samą szybkością, stracimy już ponad 600 kcal, zwiększając zaś prędkość biegu do 12 km/h będzie to 870 kcal. Należy przy tym jednak pamiętać, że bieg w dość znaczny sposób obciąża mięśnie, dlatego też warto przed biegiem rozgrzać organizm poprzez chód.

Jak zatem widzimy, bieganie i chodzenie może nas pozytywnie zaskoczyć. Dzięki tego typu ćwiczeniom można zrobić prezent swojemu organizmowi i zadbać o jego zdrowie. Powinno być to dla nas szczególnie ważne zwłaszcza teraz, w czasie pandemii, gdy wiele czasu spędzamy przed komputerem, w pozycji siedzącej, prowadząc tryb życia pozbawiony ruchu. Należy pamiętać, że takie środowisko ma negatywny wpływ na nasze ciała, w związku z czym należy co jakiś czas od niego odpocząć. Bieganie i chodzenie może zapewnić nam w obecnym czasie podstawową dawkę ruchu, niezbędną do tego, by nasz organizm był w stanie dalej dobrze funkcjonować. Nie zaniedbujmy zatem tej sfery życia i zacznijmy ćwiczyć już dziś!

Autor: Sebastian Tauer

Na podstawie:

  • J. Hoffman i inni, Wzorzec biegowy i jego znaczenie w uprawianiu biegów długodystansowych.
  • M. Żuk, Analiza chodu człowieka z zastosowaniem optycznego systemu śledzenia ruchu.
  • R. Kudrys, M. Witkowski, J. Cholewa, Wydatek energetyczny podczas rekreacyjnego biegu górskiego, na przykładzie grupy mężczyzn w wieku 18–35 lat.
  • D. Cianciara, Strategie zmniejszania nierówności w zdrowiu.
  • J. Gradek, E. Mleczko, S. Swoboda, Trening w fazie mezo- i katafazy  rozwoju biologicznego kobiet i mężczyzn a niektóre wskaźniki zdrowia.
  • Chód [w:] Wielka encyklopedia języka polskiego;
  • Bieg [w:] Wielka encyklopedia języka polskiego;